dinsdag 17 september 2013

Nils Holgersson

Nils Holgersson
Niels Holgersson's wonderbare reis (door Zweden). Wie kent niet het verhaal van Niels, die op de rug van de gans Maarten een tocht maakt boven Zweden en allerlei avonturen beleefd. Akka, gubbe Rosenboom, de dans van de kraanvogels, de Kullaberg, Smirre de vos, ze staan in menig geheugen gegrifd. Selma Lagerlöf schreef dit kinderboek met het doel om de Zweedse kinderen meer over hun land te leren. En nog steeds is het een prachtige bron van informatie over cultuur, natuur en volksaard. Selma zelf is een van de grootste auteurs, die Zweden voortbracht. Haar grote oeuvre werd  bekroond met de Nobelprijs waardoor ze het ouderlijke landgoed Mårbacka in Sunne weer kon terugkopen.
Door haar afbeelding  op het briefje van 20 SEK is ze tot op vandaag nadrukkelijk present in de Zweedse samenleving.



Onze reis door Noorwegen en Zweden maakte een eind aan een lange en mooie zomer.
Afscheid nemen doet pijn en het laatste glas met Anne-Marie of de laatste koffie bij Britt en Bosse zijn gezellig maar maken je ook weemoedig. Volop herfst was het met gele en  bruine kleuren. De jacht was begonnen, we zagen de geschoten elanden voorbij komen en hoorden dat het toegestane afschot van bijna 40 beren al was bereikt. De eerste nachtvorst had zich al gemeld, de schuren opgeruimd, het erf onttakeld, het huis schoon, de beerput geleegd, het water afgesloten en de sleutel omgedraaid. Op weg naar huis.



Door Härjedalen, Dalarna en Värmland naar Tom en Susan in de buurt van Oslo. De boekhandel van Susan, die ik in 2006 opende is per 1 september j.l. gesloten. De markt is te klein en ze heeft een hernieuwde uitdaging in de uitvaartbranche. Groot gelijk ! We waren al vaker bij hen te gast en verbleven in het eerste huisje, daarna in het door Tom zelf gebouwde grote huis en nu bouwt  hij aan een nog groter en mooier huis. Bouwen als hobby en voor iemand als ik, met twee linkerhanden, is het resultaat bijna een wonder. Gezellig is het altijd en tijd voor een goed gesprek was ook de laatste zomeravond genoeg te vinden. Prachtig toch dat zulke contacten groeien uit een arbeidsverhouding en al zo'n 25 jaar bestaan.



De volgende dag terug naar Zweden en via Bohuslän, Halland, Småland, Skåne (eventjes naar de nieuwe Ikea in Älmhult) naar Blekinge, waar we 's avonds bij onze vrienden Kjell en Annika een 'plukmaaltijd' hadden. Veel rauwkost, een beetje vlees, broodjes en een glas wijn. Genoeglijk en gezellig als altijd. Bijpraten over kinderen, kleinkinderen en onszelf. 

Een dag later een tochtje Blekinge waar we wat rondstruinden, rond keken en ons voorbereidden op het afscheid van Zweden. Weer mooi weer na de forse buien van de nacht ervoor, een broodje in de auto en genieten van het landschap, dat zo heel anders is dan in Noord-Zweden. Soms waan je je op het Groninger platteland, dan in het glooiende Limburg of het vriendelijke Drenthe. Soms is het de Waddenkust en soms het Noordzeestrand. Zeer afwisselend, dat wordt onderstreept door een rijke vegetatie. (zie foto's helemaal onderaan)


Johannahus

Vorig jaar troffen we bij toeval op de veerboot oud-college boekenvakker Frans v.d.Berg. Een bijzonder weerzien en hij was enkele dagen te gast op Nordibacka. Nu bewonderden we zijn  (Johannahus) huis in Zuid-Zweden en werden door hem buitengewoon hartelijk ontvangen. En als Nederlanders onder elkaar kun je eindeloos over Zweden, Zweedse gewoonten, hebbelijkheden en hun cultuur praten.

Op de vertrekdag huilde Zweden toen we wegreden en wij huilden een beetje mee. De reis door Denemarken en Duitsland  verliep vlot en zonder files. Dat kan lang niet iedereen ons nazeggen deze zomer. In Haren rijden we eerst langs Restoria voor 2 Tonny kroketten voordat we naar huis gaan. Ontberen leert waarderen. 

En dan is het weer inhuizen en bedenken waar wat ook weer ligt. Een natuurlijk komen de ´heen en weer gevoelens´weer bij ons op. Het was goed, een wonderbare reis,  en met dat gevoel sluiten we deze zomerserie berichten weer af. Bedankt voor het lezen en tot de volgende keer.

Elsbeth en Henk




Bäckaskog slot




fruitteelt in Osterlen






zondag 25 augustus 2013

Bullerbyn


Bullerbyn

Bolderburen, een serie kinderboeken van Astrid Lindgren, gebaseerd op haar eigen herinneringen aan een onbezorgde jeugd. Verkocht, vertaald, verfilmd en op veel manieren vermarkt. Lang geleden bezochten we de filmlocatie, dat een icoon werd van het Zweedse plattelandsleven. De films werden opgenomen in Sevedstorp, het dorp van Astrids jeugd. Het eerste deel in de Bolderburenserie verscheen in 1947 en tot op vandaag worden de kinderboeken van Astrid nog door jong en oud gelezen. Hoe gedateerd de films over Pipi Langkous ook zijn, de verhalen zijn nog steeds leuk om te lezen. Astrid Lindgren was niet alleen schrijfster maar ook politiek sterk betrokken bij de vrouwenbeweging. Een engagement dat je bij Nederlandse auteurs nauwelijks ziet.

Nordibacka is geen Bolderburen. Wel staan er drie huisjes en soms zijn er een paar kinderen. Zoals de afgelopen periode met eerst de komst van Felix en later van Laura en Isa. Laura zou zo kunnen figureren in een van Astrids verhalen. Vrolijk en blij en altijd actief. Brood en koekjes bakken, frambozen plukken, in het bad, paardrijden, vuurtje stokken, worstjes braden, meerijden voorop de grasmaaier en achterop de quad, de dagen vliegen om. En ´s avonds even pesten of ezelen. Of samen nog een potje ´kub´spelen, dat is een soort jeu-de-boule maar nu met houten stokjes en een koning.

Isa is nog  maar negen maanden en bekijkt de wereld veel rustiger.
Grote ogen en goed kjken. Lachen kan later nog wel. Maar wel schateren als haar zusje weer gek doet. En net als haar moeder gek op motorrijden. Even voorop de grasmaaier en als die dan stil staat is het gelijk naar voren bewegen om aan te geven dat er weer gereden moet worden.

Het was gezellig en fijn om Marije en Chris  met de beide dames hier te hebben. Ook voor hen is dit een fijne plek, waar ze tot rust kunnen komen. En gelukkig was het weer vaak heel goed. Er was nog steeds  een restje over van de prachtige zomer die we hebben. En net als bij het vertrek van Jeanette, Janny en Felix huilde ook nu Zweden bij het afscheid.
Hoe zal het zijn als Felix en Isa echt de leeftijd hebben van de Bolderbuurkinderen ? De foto's van het rijdend materiaal scheppen grote verwachtingen.

Gerke en Hilda brachten nog een gezellig weekje hier door en afgelopen woensdag kwamen Truus en Jaap nog voor een paar dagen. Er is altijd genoeg om bij te kletsen over hun vaste leven in dit land en onze tijdelijke ervaringen. We waren onder anderen op Flaruet, hoger in de bergen bij Funäsdalen en zagen rendieren en al veel herfstkleuren.. Met gezelligheid vlogen ook de dagen van deze bezoeken voorbij.
Flatruet
Het leek de laatste weken wel Bolderburen voor volwassenen.


Het ruikt al herfst als je ’s morgens buiten komt. En de eerste nachtvorst meldde zich ook al. Maar overdag is het vaak nog lekker warm.
Voorlopig blijven we hier nog genieten van warme nazomerse dagen.

Gammelgården Ljungdalen



Tot de volgende blog dus. 
Elsbeth en Henk






Isa


Felix







Laura


dinsdag 30 juli 2013

Danslärarens återkomst

Gezicht op de omgeving vanaf Rodovållen
`
De terugkeer van de dansleraar. 
Het is de titel van een literaire thriller van Henning Mankell 
( spreek uit zonder klemtoon op een lettergreep) dat zich afspeelt in onze omgeving. Geen Kurt Wallender in de hoofdrol. Twijfelachtige nazi sympathieën zijn ook hier te vinden en vormen onderdeel van het plot. Het aardige van een verhaal dat in een bekende omgeving speelt is dat je als het ware meeloopt in het verhaal. Deze roman speelt in Sveg, waar Mankell opgroeide. Het huis dat een belangrijke rol speelt in het verhaal staat vlak naast de spoorbrug. Nu dus de Mankell brug. 
In de voetsporen van een bekende auteur is in Zweden een beproefd concept van city marketing. De Wallander wandeling in Ystad is misschien wel de bekendste. Maar let op: in Haren wordt er voortvarend geschreven aan een groene wandeling door literair Haren. Tenslotte nog een leestip van een bloglezer die heeft genoten van Mankells boek Italiaanse schoenen. In 2007 schreef ik over dit boek een leesrapport voor de uitgever:
Dit boek past in de Mankell-lijn met titels als Diep e.a. Een verdieping in het werk van Mankell, waarin de Afrikaanse romans en de Wallanders samenkomen. Daarmee komt de thematiek dichter bij huis en blijft in die snelle zinnen het boek spannend en heel goed leesbaar. Je blijft nieuwsgierig naar de plot, maar kunt niet om de boodschap aan het  individu en de samenleving heen. Bovendien is de beschrijving van natuur en omgeving erg realistisch.
Een boek voor de Mankell fans, de Scandinavië liefhebber, de lezers van een spannend verhaal en de lezer, die literair ook iets verwacht van een goed thema met uitgewerkte hoofdfiguren.


Lust ik frambozen ? en die...en die


De terugkeer van Felix en zijn moeder. Beiden binnen een jaar terug op Nordibacka. Vorig jaar nog maar 10 weken oud, nu ruim 14 maanden. Felix is de jongste gast ooit tijdens ons verblijf. Ook oma Janny is van de partij en het is volop genieten van dit bezoek. De upside van Down maakt ons allemaal voortdurend blij. Het zijn dagen dat onze dagindeling anders verloopt dan normaal en dat we andere dingen doen dan we gewend zijn. Eigenlijk niet anders dan tijdens familiebezoek in Haren. Maar genieten, gezellig, genoegelijk is het wel.


De terugkeer van Chris, Marije en Laura is aanstaande. Woensdagmiddag hopen zij hun rentree te maken. En Isa maakt dan haar entree. We hebben net een dag voor de beddenwissel, Isa is 9 maanden en we kijken er naar uit om haar ook dagen achtereen mee te kunnen maken. En hoe anders zal het nu zijn dan 3 jaar geleden toen Laura bij haar bezoek nog maar 4 was ? We gaan in ieder geval zwemmen hebben we beloofd.



De monnikskap groeit ons boven het hoofd
De terugkeer van de zomer is nauwelijks aan de orde. Want de zomer is  steeds gebleven. Zo'n zomer die je je herinnert uit je jeugd. Af en toe een slechte dag en dan weer in de korte broek. Hopelijk blijft het fraaie weer nog even.

De laatste weken waren rustig en gemoedelijk. We maakten het trapproject af en genoten van de bloemenweelde in de tuin. De buurman hooide twee weken eerder dan gebruikelijk, zover ligt de natuur voor, en wij onderhielden trouw de tuin. En natuurlijk zijn we gewoon veel buiten. Een seniorenleven dus.

Op heel veel plaatsen in dit land tref je een hembygdsgård aan. ( hembygd=lokaal gebouwd). Een verzameling oude huizen, die ooit in de omgeving hebben gestaan en min of meer kenmerkend zijn voor de  regio. Een woonhuis, schuren, smidse, bakschuur, hooischuur enz. Zo'n terrein wordt ook gebruikt voor de dorpsfeesten in zomer en winter. Een af en toe geeft men er demonstraties van ambachten en tref je er een zomercafe aan. Al die houten huizen zijn betrekkelijk eenvoudig te verplaatsen als je de balken op volgorde weet te houden. Hieronder een paar foto's van het hembygdsgård in Hede.

Hartelijke groet van ons allebei.








zondag 7 juli 2013

Sommarhuset



De Zweedse Anna Frederiksson schreef een roman met als titel  “Sommarhuset” (Het zomerhuis). Deze niet vertaalde roman is een schoolvoorbeeld van wat ik gemakshalve maar midzomerliteratuur noem. De hoofdpersonen maken een dramatische wending in hun leven door. Het decor is idyllisch met zon, water, strand en boten, bloemen, dans en buitenleven. 
De sfeer zoals die wordt opgeroepen door de tekeningen van Carl Larsson. We hebben inmiddels al veel van dit genre gelezen en het past ook lekker bij het jaargetij.
Overigens lazen we onlangs ook verschillende droeve boeken over de zwaarmoedigheid in Noord-Zweden. Beide genres zijn ruim voorhanden en geven een aardige inkijk in het Zweedse leven.

Met midzomer zie je echte blijheid bij de mensen. Een jaarlijks hoogtepunt met familie, vrienden, eten en drinken en traditie. We kijken er naar met onze Nederlandse ogen en blijven het bijzonder vinden. Als toeschouwer neem je ongemerkt toch iets van die vreugde over de lichte zomer over.  Midzomervieren kun je nog het beste vergelijken met Nederlands gedrag op een zonnige  Koninginnedag. Maar wel met veel minder rotzooi.

Midzomer in Sveg

Mooi weer, veel buiten en lange licht met soms muggen valt ons de laatste weken ten deel. De muggen imponeren ons nauwelijks meer en dus laten ze ons ook voor wat we willen zijn: imuun.... 
Na twee slechtere zomers nu een volgens het boekje. Hopelijk blijft er nog wat mooi weer over voor de weken dat de kinderen er zijn. De korte broek moet nog vaker aan.

Sinds de vorige blog hadden we bezoek van Karel en Greetje met dochter Hanneke en vriend Harmjan. Karel en Greetje zijn stamgast, kennen de weg en redden zichzelf. We hebben een prima gastenverblijf zodat gasten ook op zichzelf kunnen zijn en hun eigen  dagritme volgen. In de praktijk werkt deze combinatie van samen- en alleenzijn heel goed. Het is gezellig en niet te belastend.




Voor een paar handige mannen hebben we altijd wel klussen, die ook nu weer  perfect werden opgelost. Daar zijn we uiteraard erg blij mee. Het eten van zelfgerookte vis was een nieuwe evaring en ook het waterskiën met sneeuwscooters hadden we nog nooit eerder bekeken. Zo brengen nieuwe gasten ook voor ons nieuwe ervaringen.


Een zomerklus doen we in een uurtje



De avond voor midzomeravond bood buurvrouw AnneMarie een klein midzomerbuffet aan. Daarmee heeft ze ons alle zes een groot plezier gedaan. En, zoals het  hoort, hebben we een paar (drink) liederen gezongen. 1000 Tack AnneMarie !


Zo gaat het leven hier zijn rustige gang. Totdat je opeens wordt bepaald bij twee sterfgevallen. Martha Holmén overleed in Olofström op 102 jarige leeftijd. We kennen haar vanaf 1969 toen we elkaar voor het eerst troffen bij de gymnastiekuitwisseling tussen Voorwaarts en Olofströms Gymnasterna. Zo ontstond ook  onze liefde voor dit land. Meerdere malen hebben we bij haar gelogeerd en bewaren dierbare herinneringen aan de jaren dat we beiden intensief, als voorzitter, bij de uitwisselingen waren betrokken.  Olofström is net zover van Haren verwijderd als van Nordibacka en dus moest alleen een laatste bloemengroet volstaan. Vrijdag woonde ik de begrafenis bij van een dorpsgenoot, die maar 58 jaar werd. Kalle kende ik van de wekelijkse (mannen)sauna en nog vorig heeft  hij Karel en mij rondgeleid in de elektriciteitscentrale van Långå.  Waar je hem ook trof altijd was er wel een kort praatje. Een vriendelijke man die onverwacht de laatste stap deed naar het licht, zoals de priester het formuleerde. Het was de eerste keer dat ik een uitvaart in Zweden bijwoonde en zo doe je weer in stap in de samenleving hier.

De foto's van het dorp in de vorige blog leverden veel reacties op. Daarom nog wat “rondom het huis plaatjes”.
Hartelijke groet

HeEl

PS. Voor het onverwachte bezoek van Felix hebben we een week een autostoeltje nodig. Even een briefje - met foto !- aanplakken bij de winkel in het dorp en het is geregeld. Prachtig toch ?

rechts boven in het lichtgroene veld:Nordibacka