Grensland

Grensland

Over een paar dagen verkassen we onze huishouding weer naar Nederland. Je leeft in deze fase feitelijk tussen twee werelden. Wat laat je achter, wat moet mee. Van wie nemen we afscheid en welke afspraken maken we al. De koffers al deels ingepakt, de kasten uitgeruimd, kistjes, koffers en dozen staan bij de hand en net niet in de weg. De bezem door de schuur, het huis schoon en winterklaar. Grensland.

Mankell cultuurcentrum Sveg

Over het onderwerp Grensland publiceerde Henning Mankell vorige week een column in de lokale weekkrant. Zelf ben ik een van de columnisten van het Harener Weekblad  en schreef een reactie, die hieronder volgt.(Je kunt het stukje ook rustig overslaan hoor)

De Zweedse schrijver Henning Mankell bracht een deel van zijn jeugd door in Sveg, een dorpje middenin de bossen van Härjedalen. Een uiterst  dun bevolkt gebied. De wekelijkse column in Tidning Härjedalen wordt af en toe geschreven door deze gezaghebbende auteur.  In de krant van 6 september jongstleden wijst hij op het toenemend aantal immigranten dat rust en ruimte zoekt in het Zweedse landschap. Vormt die groep een bedreiging voor het leeglopende platteland of juist een kans ? Een discussie die parallel loopt met onze verschillende meningen over immigranten. Niets bijzonders toch ? Tot je de kop leest van het artikel: Een Härjedalen vol Nederlanders ? Opeens staan we aan de kant van de ongewenste vreemdeling. Mankell  schrijft dat de Nederlandse immigranten  willen breken met de drukte in de dichtbevolkte steden en een oprecht verlangen hebben naar het open landschap, de bossen en de stilte. Wij , Nederlanders, zijn echter geen romantici, we hebben geen onuitputtelijke geldstroom en we moeten gewoon overleven. We zijn zoals we zijn: toegankelijk, rijk aan ideeën en ondernemend. Zoals immigranten eigenlijk altijd zijn geweest.  Voor de toekomst van Härjedalen hebben ze deze mensen en hun creatieve ondernemerschap nodig om de negatieve trend te doorbreken. Net als Nederland is Härjedalen altijd een grensland geweest  waar mensen uit verschillende windstreken elkaar ontmoetten en vruchtbaar samenwerkten. Mankells oproep kan zonder moeite ook voor ons gelden.

Nederlanders kunnen in het nabije en beschaafde buitenland dus ook gemakkelijk als ongewenst worden betiteld  omdat we niet altijd meegaan met de historische gegroeide lokale zeden en gewoonten. Dat realiseerde ik me bij het lezen van Mankells artikel. Hoe je denkt over het immigrantenvraagtstuk wordt in hoge mate bepaald door het eigen perspectief .  De Nijmeegse hoogleraar en  theoloog Erik Borgman merkte in een lezing eens  op dat immigranten in ons land niet worden tegemoet getreden met een welkom en de vraag wat ze  kunnen.  Integendeel, we leggen hen geboden en verboden op. Kun je dan nog een toekomst opbouwen ?

Mankells artikel confronteert. Ook iemand die  al jarenlang in Zweden reist en vrienden heeft.  Het stemt tot nadenken. Niet alleen op nationaal niveau. Ook op lokaal niveau.  Want is er bij een gemeentelijke herindeling ook niet sprake van oorspronkelijke inwoners en vreemdelingen ? En je wordt dus heel gemakkelijk als  een vreemdeling beschouwd op een plaats waar je je thuis voelt

Grensland voor de natuur in de korte tijd tussen zomer en de lange winter. Je merkt al dat de winter en daarmee het ski-hoogseizoen  weer nadert. Over een maand kan de eerste sneeuw al vallen. De grote velden met rendiermos zijn goed te zien in het bos. We hebben inmiddels  een paar nachtvorsten achter de rug en dat is in de tuin goed te zien. Plantenbakken worden geruimd, de tuin winterhard gemaakt en het blad dwarrelt van de berken. Fris weer ’s morgens maar wel lekker.  Inmiddels hebben we een paar bomen geveld en de houtvoorraad weer aangevuld. 

Grensland tussen leven en dood voor de elanden. Al eens eerder hebben we geschreven over het grote belang van de jacht in Noord-Zweden. Vorige week was het begin van de elandenjacht en het dorp was uitgestorven. De zaterdag ervoor was er een kleine markt in Vemdalen speciaal met jachtaanbiedingen. En daar liggen de geweren gewoon op eenvoudige tafels.  Jagen behoort in veel gevallen – er zijn ook niet jagers – bij de opvoeding. Zelfs bij het schoolonderricht. Iemand vertelde me dat hij al vanaf zijn 10^e bij de jacht was betrokken. Het zit dus in de genen. De jacht heeft meerdere facetten die we steeds beter beginnen te begrijpen. Het is vlees voor de winter want elandvlees wordt veel gegeten en is smakelijk. Het is kameraadschap want een eland schieten is teamwork en je moet elkaar blindelings vertrouwen,. Lees het boek “Doodsklokken” van Kerstin Ekman. Bovendien vallen tijdens de jacht de maatschappelijk verschillen weg. Je bent zo goed als je kunt jagen. Niet meer, niet minder. Het gaat om enorme aantallen elanden die jaarlijks worden geschoten. In onze omgeving alleen al meer dan 20.000. Jagers kennen hun verantwoordelijkheid voor een verantwoord afschot. Niet alleen in hun eigen belang maar zeker ook in het belang van de natuur.

De lingon zijn net op tijd rijp om geplukt te worden en het verwerkingsbedrijf Elsbeth c.s. is in volle gang. De vaste afnemers kunnen gerust zijn. Bij het vlees, in de yoghurt of gewoon op de boterham, het is altijd lekker. Elsbeth plukte 11,5 liter en is daarmee een ‘kleintje’

Hiermee zijn we ook aan het einde van onze serie zomerblogs 2012. Het was leuk ze te schrijven en uit enkele reacties hebben we begrepen dat het ‘niet slecht’ was ze te lezen.

Tot ziens en hartelijke groet

Elsbeth en Henk